Gedragstherapie.
Gedragstherapie
gaat uit van de theorie dat alle gedrag is
aangeleerd en dat gedrag dat ‘niet helpend’ is om
je goed te voelen of om een bepaald
doel te bereiken, weer afgeleerd kan worden. Ander, ‘helpend
gedrag’, kan
daarvoor in de plaats juist aangeleerd worden.
Gedragstherapie
is een wetenschappelijk onderzochte methode
waarin in korte tijd resultaten worden behaald. Gedragstherapie kan bij
vrijwel
alle psychische klachten gebrukt worden. Een voorbeeld van een klacht
waarbij
gedragstherapie vaak gebruikt wordt is wanneer iemand ergens zo bang
voor is
dat het dagelijks leven erdoor beperkt wordt. Er wordt in de therapie
dan niet
alleen gekeken naar hoe een angst is ontstaan, maar ook naar hoe deze
angst ‘in
stand wordt gehouden’. Daarmee wordt bedoeld, dat het vaak zo
is dat men die
dingen waarvoor men bang is het liefste vermijdt, waardoor men niet
leert op
een andere manier met de angst om te gaan. In gedragstherapie is het zo
dat men
juist die dingen gaat doen die vermeden worden, maar dan wel in kleine
stapjes
die de cliënt samen met de therapeut heeft opgesteld. Daarbij
maken de
handvaten die men aangeleerd heeft, zoals bijvoorbeeld
ontspanningsoefeningen
het makkelijker de stapjes uit te voeren. Buiten de therapie-uren
moeten de
stapjes bij de ‘huiswerkoefeningen’ geoefend worden.
Cognitieve therapie.
In
de cognitieve therapie wordt aandacht besteed aan
denkprocessen. Hoe heeft het denken invloed op voelen en gedrag.
Centraal staan
de gedachten over jezelf, de anderen en de wereld om je heen. Zijn deze
gedachten waar? Zijn ze helpend om je doel te bereiken en je goed te
voelen?
Door dysfunctionele gedachten uit te dagen in daar helpende gedachten
tegenover
te zetten lukt het vaak om ook een verandering in je gevoel en gedrag
te
bewerkstelligen. Cognitieve therapie wordt vaak gebruikt in combinatie
met
gedragstherapie. Het is eveneens
een
kortdurende behandeling. Meer informatie over cognitieve
gedragstherapie kunt u vinden op de site: www.vgct.nl.
Oplossingsgerichte
therapie.
Oplossingsgerichte
therapie is een doelgerichte therapie die
zich, in tegenstelling tot probleemgerichte therapie richt op wat de
cliënt wil
in de toekomst. Het behandeldoel wordt niet gedefinieerd in termen van
afname
van problemen of klachten, maar in termen van toename van wat de
cliënt zou
willen, in de plaats van het probleem. Er wordt met concrete doelen
gewerkt, de
focus ligt op waar het al goed gaat en oplossingen waarvan je al weet
dat ze
werken. Er worden andere, nieuwe oplossingen gezocht en uitgeprobeerd.
De
nadruk ligt op eigen krachten en mogelijkheden, zelf denken en
uitproberen op
je eigen manier.
Meer informatie kunt
u bijvoorbeeld vinden op de volgende
site: http://www.therapiehulp.nl/therapie/psychotherapie/oplossingsgerichte-therapie
EMDR.
EMDR
staat voor Eye Movement Desensitization and
Reprocessing, en is een effectief bewezen behandelmethode om nare
ervaringen te
verwerken. Voor uitgebreide informatie over deze methode verwijs ik u
naar de
site www.emdr.nl,
en voor kinderen en jongeren
de site www.emdrkindenjeugd.nl
Symbooldrama.
Symbooldrama,
of dagdroomtherapie, is een psychoanalytisch
gefundeerde behandelmethode die gericht is op innerlijke verdieping
door middel
van dagdromen. Bij de dagdroom die door de therapeut
geïnduceerd wordt, gaat
het om het doorleven van beelden – symbolen- die vaak beladen
zijn met emotie
en betekenis. Conflicten en trauma’s kunnen opnieuw beleefd
en verwerkt worden
en de ‘dromer’ vindt toegang tot de bronnen van
zijn eigen vitaliteit en
creativiteit. De therapeut kan de cliënt helpen de opgeroepen
ervaring in
verband te brengen met zijn geschiedenis en actuele levenssituatie (www.symbooldrama.nl).
Het is een techniek
die individueel bij kinderen, adolescenten en volwassenen wordt
gebruikt, maar
ook bij ouder en kind samen is het een effectieve methode.
Mindfullness.
Aandachtgerichte
cognitieve therapie of ‘mindfullness’
bestaat uit het toepassen van meditatietechnieken in de vorm van een
gestructureerde training. Het resultaat van het toepassen van deze
technieken
is dat cliënten met (chronische) psychische of lichamelijk
klachten leren
automatische reactiepatronen te doorbreken. (www.aandachtgerichtecognitievetherapie.nl)
Deze techniek wordt vaak gebruikt om terugval te voorkomen bij
depressiviteit,
of om beter om te leren gaan met chronische pijn en chronische
stressklachten.
Sociaalvaardigheidstherapie.
Sociale
situaties kunnen ingewikkeld zijn en lastig te overzien. Voor kinderen
en adolescenten is er individuele
sociaalvaardigheidstherapie waarin met sociale situaties wordt
geoefend,
bijvoorbeeld ‘een gesprek beginnen’,
‘complimenten geven en ontvangen’,
‘kritiek geven en ontvangen’,
‘nee
zeggen’ en voor jongere kinderen bijvoorbeeld
‘vragen of iemand wil spelen’,
omgaan met kinderen die pesten. Voor hen is er onder andere het spel en
werkboek ‘Coole Kikker’. Er wordt in de therapie
geoefend met situaties die in
het dagelijks leven voor kunnen komen. Sociaalvaardigheidstherapie
wordt vaak
gecombineerd met cognitieve therapie, er wordt dan uitgezocht of de
gedachten
die je hebt t.o.v. jezelf en de situaties waarin je je zich onzeker
voelt
‘waar’ en ‘helpend’ genoeg zijn
om je ontspannen te voelen in situaties met
anderen.
Voor
kinderen en jongeren met een stoornis binnen het
autistisch spectrum worden er
specifiekere methoden gebruikt om makkelijker te leren omgaan met
anderen. Onder
andere wordt er gewerkt met het
werkboek “GPS op Mars”.
Redenen om aan te
melden.
Er
zijn heel veel vragen waarmee kinderen, jongeren en hun
ouders zich aanmelden bij een psycholoog. Ouders merken bijvoorbeeld
dat hun
kind zich niet goed voelt, dat er problemen thuis of op school zijn,
dat het
contact met hun kind moeilijk of anders is gaan verlopen. Vaak staan problemen niet
op zichzelf, als
een kind problemen heeft hebben ouders ook vaak vragen over de manier
waarop ze
er het beste mee om kunnen gaan. Daarom worden ouders vaak ook bij de
therapie
betrokken.
Jongeren
kunnen ook zichzelf aanmelden als ze merken dat ze
niet lekker in hun vel zitten. Soms kun je problemen met je ouders of
je
vrienden oplossen, soms kom je er niet meer goed uit. Je kunt problemen
hebben
met jezelf, met anderen of op school. Je kunt je soms zo rot of angstig
voelen
dat je niet meer goed functioneert op school of in je sociale leven.
Het kan
soms al heel verhelderend zijn om in een gesprek met een onafhankelijk
iemand
je problemen op een rijtje te zetten. Misschien helpt dat om zelf
oplossingen
te vinden, misschien kun je nog wat extra hulp gebruiken.
Ook
kinderen/jongeren met een stoornis binnen het autistisch
spectrum en laagbegaafde kinderen kunnen
zich aanmelden. In overleg
wordt dan gekeken of het kind met zijn/haar hulpvraag op dit moment bij
mij op
de beste plek is.
Hoewel
de redenen om aan te melden heel verschillend zijn,
staan hieronder een aantal voorbeelden van klachten en problemen
waarmee
kinderen, jongeren en hun ouders zich aanmelden bij een kinder-en
jeugdpsycholoog:
Angsten,
bijvoorbeeld:
Angst
voor specifieke dingen, zoals honden, onweer, open of
juist gesloten ruimtes
Paniekaanvallen
Hyperventilatie
Bang
zijn in sociale situaties
Piekeren
Dwanggedachten/dwanghandelingen
Depressiviteit en
somberheid, bijvoorbeeld:
De
wereld en het leven niet meer zien zitten
Jezelf
stom vinden
Geen
zin hebben of niet vooruit komen
Denken
aan de dood
Eenzaamheid
Traumaverwerking:
Soms
gebeuren er plotseling schokkende dingen die moeilijk
te verwerken zijn, bijvoorbeeld gepest zijn, een ongeluk of een verlies
meemaken, een misdrijf. Soms zijn er heel veel nare dingen gebeurd in
het
verleden en heb je last van de herinneringen daaraan. Voorbeelden van
klachten
die je kunt hebben zijn:
Last
hebben van beelden en herinneringen aan de nare
gebeurtenis(sen)
Nachtmerries
Slecht
slapen
Proberen
niet te denken aan de gebeurtenis(sen)
Proberen
niet in situaties te komen die lijken op de situatie
van toen
Erg
prikkelbaar zijn terwijl je dat daarvoor niet was,
bijvoorbeeld snel boos of geïrriteerd zijn, sneller ruzie
krijgen
Heel
waakzaam/alert zijn
Heel
erg kunnen schrikken
Rouwverwerking:
Het
kan soms zo moeilijk zijn om te verwerken dat iemand
waar je van houdt is weggevallen, dat je daar hulp bij nodig hebt.